Als het gaat om brainstormen of het bedenken van nieuwe ideeën dan valt er echt nog veel winst te behalen. We willen altijd meer en betere ideeën bedenken. We willen sneller innoveren. We willen origineel zijn en opvallen. Toch besteden we weinig aandacht aan HOE je dat kunt doen. Hoe krijg je meer en betere ideeën? Hoe kun je sneller innoveren? Hoe kun je origineler zijn en meer opvallen?

“HOE DAN?!”

Je zult je brein moeten trainen. Ons brein is in eerste instantie namelijk niet gewend om creatief, opvallend of out-of-the-box (aaargh!) te doen. Hoe je je eigen brein en dat van anderen kunt trainen om creatiever en innovatiever te denken en te doen laat ik je in dit artikel zien. Ik laat je zien hoe je brein werkt als het gaat om creativiteit en ik leer je de zeven breinmethodes waarmee je nog meer en betere ideeën bedenkt.

Hoe ons creatieve brein werkt

In ons brein zijn duizenden verschillende neurale breinnetwerken actief. Elk netwerk is verantwoordelijk voor een andere set aan taken/werkzaamheden. Als we kijken naar creativiteit of ons vermogen om originele ideeën te bedenken zijn er drie belangrijke breinnetwerken actief:

1. Executive Attention Network
2. Default Mode Network
3. Salience Brain Network

Wat doen deze netwerken? En hoe werken ze samen?

Executive Attention Network

Dit netwerk fungeert als het ware als ons werkgeheugen. Het verwerkt de grote hoeveelheden informatie die we tegelijkertijd moeten verwerken. Als informatie belangrijk genoeg is voor ons wordt deze informatie tijdelijk in dit netwerk opgeslagen zodat we er snel gebruik van kunnen maken als dat nodig is.

Stel: Je rijdt in je auto rond door de stad. In je Executive Attention Network wordt nu ‘belangrijke’ informatie tijdelijk opgeslagen. Denk aan de werking van stoplichten. Je wilt alert zijn op het rode licht zodat je snel kunt stoppen. Ook de informatie van hoe een zebrapad werkt is actief. Als je aan komt rijden richting een zebrapad ben je alert op mensen die in de buurt lopen. Ze zouden immers kunnen oversteken waardoor jij moet remmen. Sterker nog; de manier van remmen (en gas geven en schakelen) zit ook deels in je Executive Attention Network.

Hoe vaker dezelfde informatie als nuttig wordt gemarkeerd en wordt gebruikt in dit netwerk, hoe sterker de neurale connectie wordt. Op den duur ontstaan op deze manier automatismes. Je hoeft dan niet meer na te denken over je handelen.

Default Mode Network

Dit netwerk is actief wanneer we ons iets inbeelden. Bijvoorbeeld wanneer we dagdromen, doelen stellen maar ook wanneer we het perspectief van een ander innemen. Het heeft een belangrijke functie voor het ontwikkelen van empathie en compassie.

Stap nog weer even in die auto van net. Zag je jezelf rondrijden in de stad? Zag je die stoplichten en dat zebrapad? Voila! Je Default Mode Network was aan het werk.

Terwijl je letterlijk aan het autorijden bent kan je Default Mode Network ook actief worden: Wanneer je wegdroomt of denkt aan je werkdag vandaag of de boodschappen die je zo nog moet doen.

Salience Brain Network

Dit netwerk is de poortwachter van de andere twee breinnetwerken. Het is verantwoordelijk voor de onderscheidingskracht. In dit netwerk wordt in een honderdste van een nanoseconde geselecteerd wat het meest relevant is in situaties. Het Salience Brain Network scant de binnenkomende informatie en bepaalt of je de informatie snel nodig hebt en het daarom naar het Executive Attention Network (het werkgeheugen) moet worden gestuurd. Of dat het minder relevante informatie is en dat het daarom naar het Default Mode Network (de verbeeldingskracht) mag worden gestuurd.

Om te illustreren hoe dit werkt stappen we weer even de auto in. Je rijdt weer door de stad. Er vliegt een vogel langs. Je denkt aan hoe heerlijk het is om zo vrij te zijn als die vogel. Jij bent ook net lekker vrij van je werk. Misschien is het een goed idee om vanavond eens wat te surfen naar een leuk vakantie-adres. Terwijl je dit denkt ben je gewoon verder gereden met je aandacht min of meer op de weg. Plots vliegt er wat anders voorbij. Het is geen vogel, maar een bal die over de weg stuitert. Direct ben je alert omdat je weet dat er misschien wel een kind achteraan kan komen. En ja hoor, vanachter die rode auto stapt een jongetje de weg op. Je remt gelukkig ruim op tijd en laat de jongen zijn bal pakken. Daarna trek je weer rustig op en rijdt naar huis om je vakantie uit te zoeken.

Wanneer was het Executive Attention Network actief en wanneer het Default Mode Network?

Hoe breinnetwerken helpen om meer en betere ideeën te genereren

Zoals je zag in het laatste voorbeeld van de auto regelt ons Salience Brain Network de verdeling van informatie automatisch. Zonder dat je het door hebt worden bepaalde breinnetwerken aan het werk gezet. Soms zelfs tegen wil en dank. Herken je het misschien dat je een belangrijke taak moet afmaken maar dat je gedachten telkens afdwalen? Eigenlijk moet je Executive Attention Network aan de slag maar je Default Mode Network neemt het over.

Als we kijken naar creativiteit en de vaardigheid om meer, originele en betere ideeën te genereren is het belangrijk om te weten dat je je aandacht kunt richten. Je kunt trainen welk breinnetwerk wanneer actief moet zijn. Je kunt informatie sturen door je eigen Salience Brain Network te hacken. De breinnetwerken voor het werkgeheugen en de verbeeldingskracht werken beter onder bepaalde omstandigheden. Wanneer je de omstandigheden voor een van de breinnetwerken optimaliseert zul je zien dat je in dat netwerk meer en beter werk kunt verrichten. Zo kun je leren om meer werk gedaan te krijgen in een korte tijd en ook om creatievere ideeën te verzinnen.

Om het Salience Brain Network te hacken bedacht ik de 7 breinmethodes. Elke breinmethode stimuleert een of meerdere van de breinnetwerken en helpt je om meer en betere ideeën te bedenken. Oefen de 7 breinmethodes zodat jij ook snel en makkelijk kunt schakelen tussen de verschillende breinnetwerken.

De 7 breinmethodes

#1 Kwantiteit gaat voor kwaliteit

De kans is groter dat je een geniaal/innovatief/origineel idee vindt in een grote berg ideeën dan in een klein stapeltje. Hoe meer ideeën, hoe groter de kans op succes.

Werk vanuit het principe dat je eerst zoveel mogelijk ideeën wilt verzinnen. Laat je denkvermogen niet kapen door je Executive Attention Network. Dat netwerk kijkt steeds naar hoe relevant iets is. Het remt zelfs de voor de hand liggende responses. Eerst veel ideeën genereren en later pas beoordelen dus!

#2 Stel je oordeel uit

Om zoveel mogelijk ideeën te genereren is het belangrijk om alle ideeën toe te staan. Schrijf niks af. Keur niks af. Elk idee mag er zijn. Pas later beoordeel je de ideeën.

Hier geldt hetzelfde als bij breinmethodes #1 en daarbij komt ook nog eens dat je het Default Mode Network in toom wilt houden. We laten ons dikwijls tegenhouden door de mogelijke reactie van anderen. ‘Mijn ideeen zijn vast niet goed genoeg’, ‘Hans zal dit wel heel stom vinden’. Al deze gedachten belemmeren ons. Het zijn gedachten die voortkomen uit ons voorstellingsvermogen. Uit ons Default Mode Network.

#3 Leer jouw creatieve supermodus kennen

Iedereen is op een andere manier creatief. Laat een ieder op zijn eigen manier werken in plaats van mensen te forceren op één bepaalde manier te werken.

Zodra mensen iets moeten doen waarvan ze het nut niet inzien dwaalt hun aandacht af. Dan wordt het Default Mode Network actief. Wanneer je snel resultaten wilt halen wil je vooral het executive Attention Network aan het werk hebben. Geef mensen zelf de ruimte om te kiezen hoe ze het liefst werken. Zij weten dat zelf vaak het beste. Door een one-size-fits-all aanpak te kiezen raak je denkkracht kwijt.

Wist je dat we drie keer zoveel woorden tegelijk kunnen verwerken als dat we kunnen uitspreken? Geen wonder dat onze gedachten afdwalen tijdens presentaties. Ons brein verveelt zich gewoon!

#4 Geef je ideeën incubatietijd

Soms werkt het beter om even afstand te nemen van je probleem of idee. Door het los te laten geef je je brein tijd om nieuwe connecties te maken.

Dit is een typisch voorbeeld van even actief je Default Mode Network aanzetten. Door juist bewust je gedachten te laten afdwalen worden nieuwe, onverwachte connecties gemaakt. Dit is ook de reden waarom zoveel ideeën ontstaan onder de douche, in de auto of in bed.

#5 De creatiefste ideeën komen pas ná de weerstand

We stoppen vaak met denken als het lastig wordt. Fout! Je zult zien dat de écht creatieve ideeën naar boven komen wanneer je verder denkt als het moeilijk wordt.

We vinden het niet leuk als we geen oplossing kunnen vinden. Dat doet pijn. Letterlijk. Daarom laten we onze gedachten afdwalen als het moeilijk wordt. Hier vind je misschien wel de grootste breinhack: Ga door als je het even niet meer weet.

Vraag je je nu af hoe deze breinmethode zich verhoudt tot de vorige? Er is een makkelijke manier om te weten of je door moet gaan of even wat incubatietijd moet creëren. Stel jezelf daartoe de volgende vraag als je flink hebt gewerkt aan een uitdaging:

Is het antwoord ja? Ga dan door. Zonder dat je het misschien weet zit je op het juiste spoor. Je zult merken dat wanneer je door de weerstand heen gaat, je de oplossing vindt. Is het antwoord nee? Stop dan en neem afstand. Je brein heeft frisse lucht en andere input nodig om dit probleem op te lossen.

#6 Laat logica los en associeer vrij

De briljantste ideeën ontstaan uit de gekste ideeën. Heb lol met elkaar, bedenk ‘gekke’ ideeën en werk daar op door. Zorg dat je deze ideeën werkbaar maakt.

Tegen de tijd dat je hier bent met lezen snap je wel welk breinnetwerk hier actief wordt toch? Het Default Mode Network. Eigenlijk zet je dit netwerk in om het Executive Attention Network te voeden. Vanuit creativiteit werk je verder.

#7 Gebruik je verbeeldingskracht

Het gedeelte van je brein waar creativiteit ontstaat is ook verantwoordelijk voor je inlevingsvermogen. Inleven in een situatie of een persoon zorgt voor creatievere ideeën.

Verbeelding komt uit je Default Mode Network. Dat is ondertussen wel duidelijk. Je kunt dit netwerk zelf aanzetten door juist eerst je verbeeldingskracht te gebruiken. Bekijk een probleem eens vanuit iemand anders zijn positie. Werken met metaforen werkt ook heel goed om je Default Mode Network te activeren.

En nu werken aan jouw creatieve brein!

In dit artikel heb je gelezen over onze drie breinnetwerken die actief zijn als het gaat om innovatie en creativiteit.

1. Executive Attention Network
2. Default Mode Network
3. Salience Brain Network

Wil je verder werken aan je creatieve vaardigheden en je innovatievermogen?

Leuk om samen met je collega’s te doen!

Kunnen mensen om je heen ook wat creativiteit gebruiken? deel dit artikel!