Leidende Principes: Hoe de Natuur Ons Leert Systemen te Begrijpen

Ooit een zwerm spreeuwen zien dansen in de lucht en gedacht: “Hoe doen ze dat in hemelsnaam?” Nou, pak je notitieblok maar (of is dat hopeloos ouderwets en maak jij allang al je aantekeningen op je mobiel?), want Moeder Natuur geeft ons een lesje in systeem denken. En nee, je hebt er geen PhD voor nodig (al mag dat natuurlijk wel 😉).

Wat zijn leidende principes eigenlijk?

Stel je voor: je organiseert een familiefeest. De ongeschreven regel? Tante Gerda en oom Henk niet naast elkaar zetten (lang verhaal). Dat, mijn beste vrienden, is een leidend principe in actie. Het zijn de basisregels die bepalen hoe dingen lopen, zonder dat iemand ze hoeft uit te spellen.

In de natuur en bij het denken in systemen zijn deze principes de onzichtbare dirigenten die de show runnen. Ze zorgen ervoor dat alles soepel verloopt, net als jij op dat familiefeest (totdat je kleine neefje de schaal met sangria ontdekt, maar dat is een ander verhaal).

Systems Thinking: Niet zomaar een modewoord

Systems thinking is als het bekijken van een voetbalwedstrijd. Je kunt focussen op één speler (hallo, Messi!), maar om het spel echt te begrijpen, moet je het hele veld overzien. Het gaat om de verbanden, de patronen, het grotere plaatje.

Enkele kernprincipes:

1. Holisme: Het geheel is meer dan de som der delen. (Denk: een boyband. Samen? Magie. Apart? Eh…)
2. Emergentie: Nieuwe dingen ontstaan uit het niets. (Zoals die ene keer dat je per ongeluk een nieuw gerecht uitvond door willekeurige restjes te mixen)
3. Zelforganisatie: Systemen regelen zichzelf, zonder baas. (Net als die ene WhatsApp-groep die ineens een eigen leven ging leiden)
4. Feedback: Acties hebben gevolgen die weer nieuwe acties veroorzaken. (Denk aan die keer dat je “nog één aflevering” keek en ineens was het 3 uur ‘s nachts)
5. Aanpassingsvermogen: Flexibel zijn is key. (Zoals jij, toen je ontdekte dat je favoriete café ineens een kattencafé was geworden)

Wat kunnen wij hiervan leren?

1. Teamwork makes the dream work: Kleine acties van individuen kunnen grote impact hebben op het geheel.
2. Flexibiliteit is key: Aanpassen aan verandering is cruciaal, of je nu een spreeuw bent of een startup runt.
3. Vertrouw op het proces: Soms ontstaan de mooiste dingen als je de controle een beetje loslaat.
4. Kijk verder dan je neus lang is: Het grotere plaatje zien kan je helpen betere beslissingen te nemen.

Dus, de volgende keer dat je een zwerm spreeuwen ziet dansen in de lucht, weet je: dat is geen chaos, dat is een masterclass in systeem denken. En wie weet, misschien inspireren ze je wel tot het volgende grote idee voor je bedrijf of project!

Heb jij weleens systeem denken toegepast in je werk of dagelijks leven? Deel je ervaringen met ons! En vergeet niet: zelfs als het leven soms chaotisch lijkt, er zit meestal een systeem in de gekte. Je moet het alleen leren zien!